Nie tylko Ziemia, ale i cały wszechświat są zbudowane z tych samych pierwiastków chemicznych. Ich rozpowszechnienie jest jednak bardzo nierównomierne. W skali całego wszechświata najbardziej rozpowszechnionymi pierwiastkami są wodór i hel- dwa pierwsze pierwiastki z układu okresowego. Z nich właśnie zbudowane są gwiazdy stanowiące przeważającą większość masy wszechświata. Cięższe pierwiastki można znaleźć przede wszystkim na planetach.
Wodór, hydrogenium, H, pierwiastek chemiczny rozpoczynający układ okresowy. Liczba atomowa 1, masa atomowa 1,0. Znane są 2 trwałeizotopy wodoru: prot i deuter, oraz jeden promieniotwóczy: tryt.
Najbardziej rozpowszechniony pierwiastek we Wszechświecie (główny składnik gwiazd). Na Ziemi występuje w stanie wolnym (w niewielkich ilościach), ponadto w wodzie, wodorkach, węglowodorach oraz innych związkach chemicznych, w organizmach roślinnych i zwierzęcych,minerałach, niektórych gazach.
Najbardziej rozpowszechniony pierwiastek we Wszechświecie (główny składnik gwiazd). Na Ziemi występuje w stanie wolnym (w niewielkich ilościach), ponadto w wodzie, wodorkach, węglowodorach oraz innych związkach chemicznych, w organizmach roślinnych i zwierzęcych,minerałach, niektórych gazach.
Jest bezbarwnym, bezwonnym gazem, o gęstości 8,99·10-2 g/cm3 itemperaturze wrzenia -252°C. Łatwo dyfunduje przez różne materiały, dobrze rozpuszcza się w niektórych metalach, zwłaszcza palladzie. W związkach chemicznych występuje na I i -I stopniu utlenienia.
Dawniej wodór był stosowany do napełniania balonów i sterowców, lecz z powodu ryzyka pożaru i wybuchu obecnie zastępowany jest zazwyczaj helem. Skroplony wodór znalazł zastosowanie jako paliwo wsilnikach rakietowych. Wodór może również służyć jako paliwo dla silników o spalaniu wewnętrznym (np. silnik spalinowy tłokowy wykorzystywany w samochodzie osobowym). Wykorzystywany jest także wogniwach paliwowych do generowania prądu elektrycznego.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tlen, oxygenium, O, pierwiastek chemiczny należący do grupy 16, 2 okresu w układzie okresowym, liczba atomowa 8, masa atomowa 16,0.
Jest najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem na Ziemi. Bezbarwny, bezwonny gaz, o własnościach paramagnetycznych. Skroplony tlen jest cieczą o niebieskawym zabarwieniu.
Jest niezbędny organizmom tlenowym do przeprowadzenia fosforylacji oksydacyjnej będącej najważniejszym etapem oddychania. Niektóre organizmy beztlenowe giną w obecności niewielkich ilości wolnego tlenu. Organizm przeciętnego dorosłego człowieka zużywa w ciągu minuty ok. 200 ml (0,3 g) tlenu. Oddychanie czystym tlenem jest dość niebezpieczne, ponieważ podnosi on ciśnienie krwi i wywołuje kwasicę. Niedobór tlenu staje się niebezpieczny dla życia, gdy jego zawartość w powietrzu spada poniżej 10-12%.
Tlen jest stosowany w medycynie, do sporządzania mieszanek oddechowych do nurkowania, w przemyśle jako utleniacz, np. w palnikach acetylenowo-tlenowych.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Żelazo, ferrum, Fe, pierwiastek chemiczny leżący w grupie 8. w 4. okresie (żelazowce) układu okresowego, liczba atomowa 26, masa atomowa55,85. Znanych jest jego 21 izotopów, w tym 4 trwałe.
Czyste żelazo jest lśniącym, srebrzystym, dość twardym i stosunkowo trudnotopliwym metalem, który ulega pasywacji. Domieszka krzemu bądź węgla, związana z procesem otrzymywania metalu z rud żelaza, zwiększa głębokość i szybkość korozji. Od wieków jest stosowane w formie stopów z węglem zwanym żeliwem i staląoraz stopów z manganem, chromem, molibdenem, wanadem i wieloma innymi (są to tzw. stale stopowe).
Oprócz minerałów, duże znaczenie technologiczne mają karbonylkowe kompleksy żelaza, które otrzymuje się z chlorków żelaza i które są katalizatorami licznych reakcji organicznych. Żółty chlorek żelaza(II) o kwaskowym smaku, jest podawany przy niedokrwistości.
